Niet je paard standaard ontwormen, maar een mestonderzoek
‘Vroeger’ was het vaste prik. Er gingen aardig wat wormenspuiten per paard per jaar doorheen, want er werd geadviseerd om je paard elke acht tot tien weken te ontwormen. Andere veeartsen (of waren het toch de wormenspuitfabrikanten die zich rijk rekenden?) gaven zelfs zes tot acht weken aan, of nog vaker.
Inmiddels is dit advies achterhaald. Het blijkt niet nodig om zo vaak te ontwormen en bovendien worden de wormen resistent van overmatig medicijngebruik. Maar hoe moet het dan wel? Door mestonderzoek!
Resistentie tegen ontwormingsmiddelen
Het grote gevaar bij ter preventie toedienen van medicijnen, is dat er resistentie kan ontstaan. In dat geval bouwen de wormen weerstand op tegen de bestrijdingsmiddelen en worden er uiteindelijk immuun voor.
Op dat moment werkt het middel dus niet meer en moet je over op een ander middel. Daar wordt ook weer resistentie tegen opgebouwd en zo blijven er steeds minder medicijnen over. Dat kan een groot gevolg hebben als er geen nieuwe medicijnen worden uitgevonden.
Onderzoeken of er ontwormd moet worden
In plaats van maar lukraak en bijna doorlopend ontwormingsmiddelen toedienen, kun je dus beter uitzoeken of het wel nodig is om je paard te ontwormen. Heeft hij geen last van wormen, hoef je ook niets te doen tenslotte.
Dit is de gedachte achter het wormonderzoek, iets dat al door veel dierenartsen wordt gedaan én gepromoot. Uit onderzoek blijkt namelijk dat zonder dit onderzoek meer dan 80% van de paarden onnodig wordt ontwormd.
Mestonderzoek of wormeitelling
Het onderzoek is heel eenvoudig, en belast het paard niet. Je levert namelijk wat verse mest van het paard in een potje in bij de dierenarts. Hij stuurt dit door naar het lab, of kan eventueel zelf het onderzoek doen. De mest wordt onderzocht op eitjes van de vijf meest voorkomende wormensoorten bij paarden. Dit wordt uitgedrukt in EPG, oftewel het aantal wormeneitjes per gram mest.
Worden deze niet gevonden, of blijft het onder een bepaalde grens dan hoef je niets te doen. Alleen als er aantoonbaar wormen(eitjes) worden gevonden, geef je je paard een wormenspuit. Dit is overigens dezelfde spuit als je zou geven wanneer je in de oude situatie zonder onderzoek vaker zou ontwormen.
Hoe vaak onderzoek of ontwormen?
De meeste dierenartsen raden aan om mestonderzoek twee à drie keer in het jaar (maart, juni en september bijvoorbeeld) te doen. Daarnaast om ze eenmalig in het voorjaar (april) of najaar (oktober/november) een wormenspuit toe te dienen zonder onderzoek.
Bij ons op stal gebeurt dat vroeg in het seizoen, voordat de paarden weer vast naar de wei gaan. Op die manier begin je met een schone lei, en kunnen eventueel besmette paarden geen andere paarden besmetten. Komt er een nieuw paard op stal, dan dient deze dus ook ontwormd te worden.
In de winter wordt er doorgaans geen onderzoek gedaan. Enerzijds omdat er dan veel minder paarden op de wei staan, maar ook omdat de wormeneitjes in de winter niet actief zijn en dus -ondanks dat ze wel aanwezig kunnen zijn- niet worden gedetecteerd.
Meer maatregelen tegen wormen
Naast het mestonderzoek en wanneer nodig ontwormen van je paard, is er meer dat je kunt doen om wormen te voorkomen. Zorg er bijvoorbeeld voor dat je meerdere keren per week de mest uit het land verwijderd. Dan haal je tenslotte de bron weg. Vanzelfsprekend zorg je ook voor een schone stal.
De plekken waar paarden mesten in de wei -en ze dus niet eten- krijgen vaak hoog gras, wat een goede voedingsbodem is voor wormeneitjes. Zet af en toe schapen op je weiland om dat gras te kortwieken, of maai het zelf. Ook is het goed om het weiland af en toe met rust te laten en je paard een tijdje op een ander stuk te zetten.
Tot slot nog dit
Voor drachtige merries, veulens en jonge paarden wijkt het beleid vaak af. Vraag hiervoor advies aan je dierenarts. Ook als je nu nog standaard ontwormd en wilt overgaan op mestonderzoek kun je het beste je dierenarts raadplegen.
Oh ja, het is trouwens niet zo dat je met een mestonderzoek ontzettend veel goedkoper uit bent. Natuurlijk scheelt het in wormenspuiten kopen, maar het doen van het onderzoek door de dierenarts of het lab kost ook tijd en dus geld. Toch doe ik inmiddels al jarenlang mee met het mestonderzoek en ook bij onze paarden worden er bijna nooit wormeitjes aangetroffen. Deze aanpak lijkt dus de juiste keuze!
Meer lezen kan op paardenarts.nl