Verzorging,  Ziekte en gezondheid

Fructaan, of waarom je in het voorjaar moet oppassen met weidegang voor je paard

Hoera, het is voorjaar! Niets heerlijker dan dat je paard weer lekker de wei in mag. Aan het begin van het seizoen loert er alleen wel een gevaar. Het jonge verse gras bevat door de voorjaarszon in combinatie met koude nachten veel suikers. Voor paarden en pony’s kan dit leiden tot koliek, diarree, insulineresistentie of hoefbevangenheid. Kwalen waar je niet bepaald op zit te wachten. Vroeger werd er trouwens gezegd dat dit kwam door eiwitten in gras, maar dat is inmiddels achterhaald.



Zo komen de suikers in het gras

Suiker (oftewel fructaan) ontstaat in het gras wanneer het zonnetje erop schijnt. Normaal worden die suikers ’s nachts gebruikt om te groeien. Dit gebeurt alleen niet wanneer het daarvoor te koud is. Iets wat in het vroege voorjaar vaak voorkomt, want het kan dan ’s nachts gewoon nog vriezen.

De volgende dag gaat het opslaan van suiker gewoon weer verder. Het fructaangehalte wordt daardoor alleen maar hoger en dus gevaarlijker. Bij droogte, kort maaien of afgrazen en belopen van het gras neemt het suikergehalte nog meer toe.

Lekker grazen in de wei, maar bouw het wel rustig op.

Hierom hebben paarden last van de suikers

De meeste paarden gaan in de winter niet naar de wei, maar krijgen hooi in de paddock of op stal. Het eten van vers gras is dan best een overgang en daar moet het verteringsstelsel even aan wennen. Door het eten van het suikerrijke gras stijgt het suiker in het bloed, wat leidt tot de aanmaak van insuline. Bij paarden met insulineresistentie (vaak bij paarden met PPID, vroeger de Ziekte van Cushing) verloopt dit proces niet goed, waardoor zij extra bevattelijk zijn voor hoefbevangenheid.

Fructaan wordt in de darmen verwerkt. Hierbij ontstaat melkzuur. Als het paard nog niet gewend is aan de hogere hoeveelheden suikers, dan zorgt dat voor verzuring in de darmen. Dit kan leiden tot koliek of diarree. Ook komen hierdoor gifstoffen in het bloed, wat weer kan leiden tot hoefbevangenheid.

Om je paard niet teveel gras te laten eten, kun je een graasmasker gebruiken.

Zo zorg je voor een gezonde weidegang

De aandoeningen die kunnen ontstaan door het suikerrijke gras zijn in het meest positieve geval erg vervelend, maar in het slechtste geval levensbedreigend. Daarom is het belangrijk het beste te doen voor jouw paard.

  • Paarden die eerder last hebben gehad van hoefbevangenheid, koliek na weidegang of insulineresistentie hebben, kunnen beter niet in de wei in het voorjaar. Overleg in ieder geval met je dierenarts
  • Een alternatief is in de nacht of heel vroeg in de ochtend. Dit laatste natuurlijk niet na een koude nacht, want zodra het zonnetje begint te schijnen stijgt het fructaangehalte heel snel
  • Voor alle paarden geldt: bouw weidegang rustig op en het winterse eetschema af
  • Hou rekening met de verschillende hoeveelheid fructaan per dag


Fructaan-index goede indicatie

De meeste paardenmensen kennen ‘m wel: de fructaan-index. Op basis van de weersvoorspelling met temperatuur en hoeveelheid zon wordt berekend hoeveel fructaan er in het gras zit. Dit wordt vervolgens met een kleurcodering op de kaart van Nederland en België weergegeven. Hieronder heb je ‘m.

Let wel: dit is een indicatie. De daadwerkelijke hoeveelheid is van veel factoren afhankelijk en kan ook snel wijzigen. Meer informatie over de fructaan-index vind je op de site van Hoef Natuurlijk.


Bron: Paardenarts.nl & Hoef Natuurlijk
Foto’s: Pixabay